แร่ดีบุก ชนิดแคสสิเทอไรต์ (Botryoidal Cassiterite- Tin Wood)
ค้นพบที่ The Taylor Creek Tin District, Sierra Co., New Mexico.
มีลักษณะคล้ายลายไม้เรียกว่า ดีบุกไม้ (wood tin) และบ้างมีสีดำ มันวาว
ชื่อแร่– มาจากภาษา กรีก “Karsiterous” หมายถึง Tin stone หรือหินแร่ดีบุก
คุณสมบัติทางฟิสิกส์ –แร่ดีบุก รูปผลึกระบบเตดตระโกนอล เป็นแท่งสี่เหลี่ยมสั้นๆปลายเป็นรูปปิระมิดข้างเดียวหรือทั้งสองข้าง มักพบเป็นรูปผลึกแฝดแบบข้อสอก ความแข็ง 6-7 ถ.พ. 6.8 –7.1 ความวาวคล้ายเพชร มีหลายสีเช่น สีขาว สีน้ำผึ้ง เขียว เหลือง แดง น้ำเงิน น้ำตาย ดำ ม่วง และสีดอกจำปา เป็นต้น ไม่ติดแม่เหล็ก นำไฟฟ้าได้ดี ผงละเอียดมีสีขาว
คุณสมบัติทางเคมี - สูตรเคมี SnO2 มี Sn 78.6 % O 21.4 % อาจมีธาตุเหล็ก โคลัมเบียม และแทนตาลัม ปนอยู่บ้างเล็กน้อย
ลักษณะเด่นและวิธีการตรวจ – สังเกตรูปผลึก ความแข็ง ถ.พ. ความวาวคล้ายเพชร ไม่ละลายในกรด เมื่อนำไปไส่ถาดสังกะสีแล้วเทกรดเกลือลงไป จะเห็นมีโลหะสีเทาด้านๆหุ้มอยู่รอบเม็ดแร่ดีบุก
ลักษณะคล้ายคลึงกับแร่อื่น
- แร่ดีบุกสีดำ คล้ายกับแร่ อิลเมไนต์ (Ilmenite) ทัวมาลีนสีดำ (Tourmaline) รูไทต์ (Rutile) และแร่วุลแฟรม (Wolframite ) แต่แร่ทั้ง 4 ชนิด ติดแม่เหล็กส่วนดีบุกไม่ติดแม่แหล็ก
- แร่ดีบุก สีแดง คล้ายกับแร่โกเมน (garnets) แต่แร่โกเมนมักกลมมนกว่าและติดแม่เหล็ก
- แร่ดีบุกสีเหลือง คล้ายกับแร่โมนาไซต์ (monazite) และ (xenotime) แต่ดีบุกมักมีขนาดเม็ดใหญ่กว่าและแร่โมนาไซต์ และ ซีโนไทม์ จะติดแม่เหล็กไฟฟ้า
- แร่ดีบุกน้ำผึ้ง คล้ายแร่สังกะสี (Zinc Blend : sphalerite) แต่แร่ดีบุกแข็งกว่าและไม่ละลายในกรด
- แร่ดีบุกสีใส และสีส้มแดง คล้ายกับพลอยเพทาย หรือแร่เซอร์คอน (Zircon ) ยากต่อการจำแนกออกจากแร่ดีบุกแต่แร่เพทาย (Zircon) จะเบากว่าและไม่นำไฟฟ้า
การกำเนิด –พบในสายแร่อุณหภูมิสูงในหินแกรนิต ในหินเปกมาไทต์ ในแหล่งลานแร่ (Eluvium) มักเกิดร่วมกับแร่ชนิดอื่นๆเช่น แร่ทังสเตน(Tungsten) tourmalines molybdenite bismuthinite topaz fluorite arsenopyrite wolframite biotite quartz muscovite phlogopite เป็นต้น
ภาพจาก http://skywalker.cochise.edu/
อ้างอิงเนื้อหาจาก : http://cphairat.tripod.com/Cassiterite.htm